Η Νίκαια της Αττικής ανήκει στις ιδιότυπες πόλεις που δημιουργήθηκαν μετά την Εθνική Καταστροφή του 1922, από τους Έλληνες της Μ. Ασίας, του Πόντου και της λοιπής Ανατολής όταν εκπατρισμένοι από τις τρισχιλιόχρονες κοιτίδες της Ελληνικής Ανατολής, αναζήτησαν καταφύγιο στην Μητέρα-Πατρίδα.
Η ιδιοτυπία αυτών των πόλεων συνίσταται στο γεγονός της συγκατοίκησης ανθρώπων προερχομένων από διαφορετικές περιοχές της Ανατολής, με δια φορετικές ασχολίες, με άλλη νοοτροπία, που είχαν ως συνδετικό κρίκο την κοινή ελληνική καταγωγή, την ελληνική γλώσσα, την Ορθόδοξη Πίστη, κοινά ήθη και έθιμα, αλλά επάνω και πρώτα απ’ όλα τους ένωνε η κοινή μοίρα του ακούσιου ξεριζωμού.
Το Ελληνικό Κράτος, για ν’ αντιμετωπίσει την άφιξη 1.500.000 ανθρώπων, οι οποίοι είχαν εξαναγκασθεί να εγκαταλείψουν στην Ανατολή κινητές και ακίνητες περιουσίες, δημιούργησε συνοικισμούς σ’ ολόκληρη την Ελληνική Επικράτεια, προκειμένου να τους στεγάσει.
Οι συνοικισμοί αυτοί κτίσθηκαν στις παρυφές, κυρίως, των μεγάλων ή μικρών πόλεων, σ’ εκτά- σεις άγονες, ακαλλιέργητες, έρημες και εκτός των οικοδομικά, κοινωνικά, εργασιακά και πνευματικά δομημένων πόλεων.
Η αιμορραγούσα οικονομική κατάσταση της χώρας [ μακροχρόνιοι πόλεμοι, ανεργία, ασταθής πολιτική ] δεν επέτρεπε μεγάλη αισιοδοξία για πλήρη και σύντομη στεγαστική, κοινωνική και εργασιακή αποκατάσταση των προσφύγων. Έτσι, οι συνοικισμοί κτίσθηκαν σε σύντομο χρονικό διάστημα χωρίς έργα βασικής υποδομής και υγιεινής με αποτέλεσμα οι πρόσφυγες να ζουν σε συνθήκες απαράδεκτες για ανθρώπους. Ένας από τους συνοικισμούς αυτούς υπήρξε και η Νέα Κοκκινιά [σημερινή Νίκαια], που ήταν και εξακολουθεί να είναι ο μεγαλύτερος προσφυγογενής Δήμος της Αττικής και ο δεύτερος, μετά την Θεσσαλονίκη.
Η Δημιουργία της Πόλεως
Ο συνοικισμός ιδρύθηκε χάρη στην πρωτοβουλία του Α’ Αντ/δρου του Ταμείου Περιθάλψεως Προσφύγων [που δημιουργήθηκε την 3η Νοεμβρίου 1922] Επαμεινώνδα Χαριλάου.
Ο θεμέλιος λίθος του τέθηκε την 18η Ιουνίου 1923. 6.390 οικογένειες στεγάσθηκαν σε 4.484 παραπήγματα, ενώ μέχρι το 1925 είχαν κτισθεί 10.000 δωμάτια για 45.000 οικογένειες. Για την οικοδόμησή τους εργάσθηκαν 4.000 πρόσφυγες μεταξύ των οποίων και 900 γυναίκες.
Ο Μιχάλης Λ. Ροδάς στα “Χρονικά της Νικαίας” γράφει [από πληροφορίες που αντλεί μέσα από το περιοδικό “Η Εικονογραφημένη της Ελλάδος” 1925] ότι: α. ο θεμέλιος λίθος της πόλης τέθηκε την 18η Μαρτίου του 1923, β. αρχικά κτίσθηκαν διώροφες κ μονώροφες κατοικίες σε 750.000 στρέμματα που στέγασαν τους πρώτους 50.000 πρόσφυγες του συνοικισμού, γ. το Ταμείο προ- σφύγων δαπάνησε 52.768.826 δρχ. κ η Επιτροπή Αποκαταστάσεως 29.510.476 δρχ., δ. οι πρό- σφυγες που αγόραζαν οι ίδιοι -και μετά από μόχθους- κατοικίες, πλήρωναν το ένα δέκατο της αξίας και χρεωλυτικώς με τόκο 8%.
Παράλληλα σχεδιάσθηκαν οι δρόμοι που έλαβαν τις ονομασίες τους από τις πόλεις της Ανατολής [μετά από ιδέα του Σμυρναίου αρχαιολόγου Στίλπωνα Πιττακή] και με αλφαβητική σειρά.
Η επίσημη απογραφή στης 15 Μαΐου 1928, αναφέρει ότι στον συνοικισμό της Νέας Κοκκινιάς διαβιούσαν 33.332 ψυχές και 2.426 στο Κουτσικάρη [Κορυδαλλό].
Έτσι, 29.285 πρόσφυγες, εκ των οποίων οι περισσότερες ήσαν γυναίκες και παιδιά [εκατοντάδες χιλιάδες ανδρών χάθηκαν στην Μ. Ασία είτε ως αιχμάλωτοι, είτε πολεμώντας -εθελοντικά- στον ελληνικό στρατό, είτε στα τουρκικά Τάγματα Εργασίας ή κατά την Καταστροφή] κλήθηκαν να ξεκινήσουν μια καινούργια ζωή, κάτω από άθλιες συνθήκες. Επί πλέον ήσαν υποχρεωμένοι να βρουν και οποιαδήποτε εργασία προκειμένου να επιβιώσουν και οι ίδιοι και τα προστατευόμενα μέλη τους.
Ο προσφυγικός συνοικισμός της Ν. Κοκκινιάς διαμορφώθηκε, σε σύντομο χρονικό διάστημα, από ομάδες ανθρώπων που προέρχονταν από τις ίδιες πόλεις ή περιοχές, όσο βέβαια αυτό ήταν δυνατόν από τις συνθήκες....
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου